Tartışmalı zirve

İngiltere’nin ev sahipliğinde başlayan ve yarın sona erecek olan G7 Zirvesi’nin ilk günü sakin geçti. ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere ve Kanada’dan oluşan G7 ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının İngiltere’nin Cornwall bölgesinde Carbis Bay Otel’de katıldığı toplantının ilk gününde Rusya ve Çin’le ilişkiler, Afganistan, Libya ve Suriye’nin geleceği, pandemiyle mücadele gibi konu başlıkları ele alındı. Zirvede ayrıca Carbis Bay Sağlık Bildirgesi adıyla bir ortak bir açıklama yapıldı. Pandemiyle mücadele etmek ve gelecekteki başka salgınlara karşı dünyayı dayanıklı hale getirmek için küresel çözümlere ihtiyaç duyulduğu vurgulanan açıklamada, güçlü küresel bir sağlık sistemi geliştirebilmek için G7 liderlerinin yükümlülük altında olduğu ifade edildi. İngiltere Başbakanı Boris Johnson da başkanlığını yaptığı zirvede, Covid-19 salgınının bir an önce sona ermesi için G7 liderlerine işbirliği çağrısında bulundu. Zirvede pandemi dönemi ekonomik etkiler, küresel jeopolitik riskler ve iklim değişikliği gibi konularda da görüşler paylaşıldı. Cornwall’da iklim aktivistleri de protesto gösterileri düzenledi. G7 liderlerinin yaptığı görüşmelerin ardından zirvenin son gününde bir sonuç bildirgesinin yayımlanması bekleniyor.

BİDEN VE JOHNSON ZİRVE ÖNCESİ GÖRÜŞTÜ

ABD Başkanı Joe Biden, G7 Zirvesi öncesi İngiltere’nin güneybatı ucundaki Cornwall bölgesinde İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir araya geldi. Görüşme sonrası basın toplantısı düzenleyen Biden, Johnson ile yaptığı ikili görüşmenin “çok verimli” geçtiğini ifade ederek, görüşme ile ABD-İngiltere arasındaki özel ilişkiyi yeniden teyit ettiklerini belirtti. Biden, “Son zamanlarda pek söylenmediği gibi, halklarımız arasındaki özel ilişkiyi onayladık ve uluslarımızın paylaştığı kalıcı demokratik değerleri savunmaya olan bağlılığımızı yeniledik” açıklaması yaptı. Johnson da görüşme sonrası İngiltere-ABD ilişkilerini “yıkılmaz” olarak nitelendirdi. Biden-Johnson görüşmesi yapılırken eski ABD Başkanı Donald Trump’ın yayınladığı mesaj gündem oldu. Biden’ın 16 Haziran’da Cenevre’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yapacağı görüşmeye değinen Trump, “Biden’a iyi şanslar. Toplantı sırasında uyuyakalmayın ve lütfen ona en içten selamlarımı iletin” dedi. Moskova, bu toplantıyı “çok önemli” olarak nitelendirmiş ancak hiç kimsenin toplantının sonucu hakkında büyük umutları olmaması gerektiği konusunda uyarmıştı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov gazetecilere verdiği demeçte, “Karşılıklı anlayışa varmada veya ilişkilerin sıfırlanmasında ilerleme beklemek için hiçbir neden yok” açıklaması yaptı.

RUSYA VE ÇİN’E KARŞI DİKKAT ÇEKEN YAYIN

Öte yandan G7 Zirvesi’nde ana gündemlerden biri olan Rusya ve Çin’e karşı işbirliğiyle ilgili görüşmeler sürerken zirvenin başladığı gün iki ülke hakkında kamuoyuna yansıyan haberler dikkat çekti. ABD merkezli Washington Post gazetesi, Rusya’nın İran’a olası askeri hedefleri izleyebilme kabiliyeti kazandıracak gelişmiş uydu sistemi tedarik etmeye hazırlandığını yazdı. Habere göre,Rus yapımı Kanopus-V tipi uydunun İran’a teslimatı planlanıyor. Adı verilmeyen yetkililer, İran’ın gözetleme kapasitesini artıracak bu sistemle “Basra Körfezi’ndeki petrol rafinerileri ve İsrail’in askeri üslerinden Irak’ta ABD birliklerinin bulunduğu karakollara kadar farklı tesisleri sürekli görüntüleyebileceğini” belirtti. Londra merkezli Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) ise Sincan bölgesinde hak ihlalleri iddialarına ilişkin dün 160 sayfalık rapor yayımladı. Raporda, “Sincan’da devlet eliyle yürütülen sistematik toplu gözaltılar ve işkenceye rastlanıyor” tespitleri yer aldı. Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnes Callamard uluslararası toplumun, Çin’in insan hakları ihlallerine son vermesi için sesini yükseltmesi ve ortak hareket etmesi gerektiği yönünde çağrı yaptı.

YARDIM YETERSİZ, PATENTİ KALDIRIN

G7 ülkelerinin yoksul bırakılan ülkelere bir milyar doz aşı bağışlama planına ilişkin yardım örgütlerinden aşıların patent hakkının kaldırılması yönünde çağrı yapıldı. Oxfam’la birlikte World Vision ve One adlı uluslararası yardım kuruluşları, aşı üreten ülkelerin aşılar üzerindeki patent haklarını kaldırmasıyla birlikte pandemiyle mücadele edileceğini beyan etti. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) hesaplamalarına göre düşük ve orta gelirli ülkelerde nüfusun yüzde 80’inde sürü bağışıklığı sağlanması için 11 milyar doz ya da en az 8 milyar doz aşıya ihtiyaç duyuluyor. G7 ülkelerinin bir milyar doz aşı bağışlamasının yeterli olmayacağını ifade eden Oxfom’dan Jörn Kalinski, “Ancak gönderilecek aşı sadece bu kadarsa bu başarısızlık olarak değerlendirilmelidir” dedi.