Taliban karanlığı kadını hedef aldı

Afganistan’da Taliban zorbalığı kadın ve çocuklar üzerinde giderek artıyor. Dünyaya “ılımlı” mesajlar veren ancak kadınları eve kapatan, sokaklarda yurttaşlara şiddet uygulayan, müzik yayınlarını yasaklayıp hatta enstrümanları parçalatan Taliban güçleri bu kez Kabil olmak üzere ülke genelinde kadınların “geçici bir süre” sokağa çıkmalarını yasakladı.

Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahit, Kabil’de yaptığı basın toplantısında kadınların evden çıkmamaları gerektiğini söyledi, bunu da “Güvenlik güçlerimiz kadınlarla muhatap olma konusunda eğitim almamıştı, bazıları kadınlarla nasıl konuşacağını bilmiyor. Bu karar kadınların kötü muamele görmesini engellemek için” şeklinde skandal sözlerie savundu. Taliban sözcüsü, eve kapatılan kadınların işlerinden çıkarılmayacağını ve maaşlarında kesinti yapılmayacağını da iddia ederken Afganistanlı kadınların beyanları bunun tam tersi yönünde.

Batı basınına konuşan kadınların çoğu, Taliban’ın kendilerine uyguladığı kısıtlamaların çalışma haklarını tamamen ortadan kaldırdığını hatta “Erkek bir akrabanızı getirin, işinizi ona devredin” denildiğini söylüyor. Kadınların yanı sıra çocukların da Taliban karanlığının hedefinde olduğu gündeme geldi. Afganistan’ın eski İçişleri Bakanı Mesud Andarabi, Taliban’ın çocukları infaz ettiğini ileri sürdü. Andarabi, Twitter hesabından militanlar tarafından öldürüldüğü iddia edilen bir çocuğun fotoğraflarını paylaşarak “Taliban’ın küçük çocukları ve yaşlıları terörize ederek insanlara hükmetmeye çalıştığını” savundu. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği de önceki gün Taliban’ın yargısız infazlar yaptığına dair “kaynağı güvenilir” raporlar geldiğini açıklamıştı.

‘DURUM İÇLER ACISI’

Ülkede kadın ve çocuklar giderek karanlığa sürüklenirken tahliye edilenler de kötü koşullar altında. Katar’ın başkenti Doha’daki El-Udeyd Hava Üssü’ne yerleştirilen Afganistan yurttaşlarının içler acısı bir halde bulunduğu sızan bir e-postayla ortaya çıktı. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı yetkilisi Colin Sullivan’ın, ülkesinin Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı’na (Pentagon) 20 Ağustos’ta gönderdiği e-posta, ABD merkezli haber sitesi Axios tarafından yayımlandı. “Doha’da vahim koşullar” başlıklı haberde, Sullivan’ın “Afganlar burada gerçek bir cehennemde yaşıyor. Yerler çöp, idrar, dışkı ve kusmukla dolu” ifadelerini kullandığı görüldü. Habere göre, göçmenlerin kaldığı hangarda fare sorununun yaşandığını da ifade eden Sullivan’ın “Bu insanların hayatı kabus gibi. Doha’ya inen her uçakla daha da büyüyen insani bir krizin ortasındayız. Tesiste hayati tehlike arz eden insani bir felaket var. Bu durumdan herkesin haberdar olmasını istedim. Doha’daki koşullar kendi eserimizdir” dediği aktarıldı.

TAHLİYELERE ENGEL

Öte yandan, Afganistan’dan bazı kadın ve kız çocuklarının tahliyesi ise sürüyor. Aralarında Afganistan kadın ulusal futbol takımı, gençlik takımı ve kadın futbol yetkililerinin bulunduğu 77 atlet, Kabil Havalimanı’ndan tahliye edilerek Avustralya’ya götürüldü. Afganistan’ın tamamı kız çocuklarından oluşan ödüllü robotik takımı da Meksika’ya ulaştı. En küçükleri 14 yaşında olan Afganistan robotik takımı, geçen yılın mart ayında koronavirüs pandemisi sırasında düşük maliyetli solunum cihazı üzerinde yürüttüğü çalışmalarla gündeme gelmişti.

Taliban ise ABD’yi “nitelikli” Afganları ülke dışına çıkarmakla suçlayarak vatandaşların ülkeden ayrılmalarına izin verilmeyeceğini açıkladı. Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, “Afganistan’ın mühendis ve doktorlara ihtiyacı olduğunu” söyleyerek ülkeden çıkışlara izin vermeyeceklerini, bu nedenle Afganistanlıların Kabil Havalimanı’na geçişlerinin engelleneceğini duyurdu.

***

Milyonlarca kişi kıtlık riski altında

Taliban’ın kontrolüne giren Afganistan aynı zamanda çağ dışı bir döneme sürükleniyor, insani yardım krizi giderek büyüyor. Batılı yardım kuruluşları, ülkedeki milyonlarca insanın kıtlık ve hastalık riski altında olduğunu belirtiyor.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Taliban’ın yönetimi ele geçirmesi sonrası Covid-19-19’a karşı aşılanmaların yüzde 80 oranında düştüğünü ve ülkedeki aşıların son kullanma tarihlerinin de yaklaştığını açıkladı. Dünya Sağlık Örgütü’nden (WHO) üst düzey bir yetkili ise Afganistan’a yurtdışından yapılan tıbbi ekipman teslimatlarının Kabil Havalimanı’ndaki kısıtlamalar nedeniyle engellenmesi sonucu yalnızca bir hafta yetecek kadar tıbbi malzeme kaldığını duyurdu. BM Dünya Gıda Programı yöneticisi David Beasley ise Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, “Afganistan’da kuraklık, çatışma ve ekonomik bozulma nedeniyle büyük bir fırtına yaklaşıyor. Kıtlık koşullarına adım adım sürüklenen insan sayısı 14 milyona yükseldi” uyarısı yaptı.