Muhalefetten ‘Big brother’ şerhi

Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçen, 8 ayrı kanunda değişiklik yapan 17 maddelik torba yasaya, muhalefet grupları tek tek şerh düştü. Şerhlerde, salgın sürecinde gayri safi yurt içi hasıla oranında zengin ülkelerin 12,7, yoksul ülkelerin 1,6, Türkiye’nin 1,1 oranında gelir desteğinde bulunduğu belirtildi. Cezaevi görüşmelerinin kayıt altına alınması ve bir yıl boyunca saklanmasına ilişkin düzenlemeye, “AKP-MHP Koalisyonu ülkenin tümünde kurduğu Big Brother sistemini, bu kez tutuklu ve hükümlülerin haberleşme haklarını da içine alacak şekilde genişletmek istemektedir” eleştirisi yapıldı.

AKP milletvekillerinin imzasını taşıyan ve ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren, “Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. CHP, HDP ve İYİ Parti de ayrı ayrı şerh düştü.

TÜRKİYE, COVİD DESTEĞİNDE YOKSUL ÜLKELERİN DE ALTINDA

Komisyon Üyesi Bülent Kuşoğlu, Abdüllatif Şener, Kamil Okyay Sındır, Emine Gülizar Emecan ve Cavit Arı imzalı CHP’nin muhalefet şerhinde; salgın döneminde dünyada toplam 7,9 trilyon dolar nakit destek harcaması yapıldığı ve ülke gruplarına dağılımda büyük eşitsizlikler olduğu belirtildi. Buna göre; gayri safi yurt içi oranında zengin ülkeler 12,7, orta gelirli ülkeler 3,6, yoksul ülkeler 1,6, Türkiye 1,1 oranında nakit harcama ve gelir desteğinde bulundu. Türkiye’deki toplam ekonomik desteklerin yüzde 89’u işletme, şirket ve banka gibi sermayeye yönelik oldu. Şerhte, “Covid-19 döneminde hükümetlerce yapılan nakit harcama ve gelir desteklerinin GSYH içindeki payının en az olduğu üç ülke ise Meksika, Türkiye ve Arnavutluk’tur” denildi.

Kanun teklifinin 9. ve 10. maddesi ile cezaevlerine gelen mektup, faks ve telgrafların saklanması, bir yıl sonunda silinmesi ve tutuklu ve hükümlülerin eşi ve yakınlarıyla yaptığı görüşmelerin kayda alınması yine bir yıl sonra silinmesi düzenlemelerinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve keyfiliğe yol açacağı belirtilen CHP şerhinde, komisyon görüşmelerinde itirazlarının dikkate alınmayıp işlem yapılmadığı aktarıldı. Şerhte, “Yaklaşık otuz dört aylık süre boyunca uygulanmaya çalışılan cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi olarak adlandırılan sistemin de sakıncalarına ilave olarak, olağan yasa yapma sürecinin de dışına çıkılarak, TBMM’de ilgili komisyonlarda yeteri kadar tartışılmayan kanun teklifleriyle sadece Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan geçirilmek suretiyle yasa yapma alışkanlığı genel demokratik ilkelere ve TBMM geleneklerine aykırıdır” denildi.

“BİG BROTHER SİSTEMİNİ GENİŞLETME İSTEMİ”

Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan ile Batman Milletvekili Necdet İpekyüz’ün hazırladığı HDP şerhinde, 22 milyonu aşan sayıda icra dosyası bulunduğu ancak getirilen kanun teklifinde icra krizini derinleştirecek palyatif çözümler peşinde koşulduğu vurgulandı.

Pandemi döneminde uygulanmaya başlanan ücretsiz izin desteğinin günlük 47 liradan 50 liraya çıkarılması için şerhte, dört kişilik bir ailenin 2021 yılının şubat ayı için açlık sınırının 2 bin 719 lira olduğu belirtilerek, “AKP-MHP Koalisyonu, ücretsiz izindeki işçiyi adeta açlığa terk etmektedir. 1500 TL açıklanan son rakamlara göre açlık sınırın nerdeyse yarısı kadar bir miktardır. Üstelik bunun için bu işçilerin nakdi ücret desteğinden yararlanmıyor olmalar şartı aranacaktır. Açıktır ki zorla ücretsiz izne çıkartılan emekçiler açlıkla sınanacaktır” denildi.

Teklifin 9 ve 10. maddeleri ile getirilen cezaevi görüşmelerinde kayıt düzenlemesine ilişkin şerhte, “Açıktır ki AKP-MHP Koalisyonu ülkenin tümünde kurduğu Big Brother sistemini, bu kez tutuklu ve hükümlülerin haberleşme haklarını da içine alacak şekilde genişletmek istemektedir. Bu denetim arzusu, temel insan haklarına tamamen aykırıdır. Mahpusların iletişim ve haberleşme haklarının önündeki engellerin kaldırılması gerekirken denetime ve izlemeye alınmasını içeren bir düzenlemeye gitmek asla kabul edilemez. Anlaşılan o ki istibdat rejimi, bu düzenleme aracılığıyla, cezaevindeki mahpusların mahremiyetlerine ve aileleriyle ilişkilerine de müdahalede bulunmak niyetindedir” görüşüne yer verildi.

DÜNYA PLANLAMASI YIL SONU, TÜRKİYE GÜNÜBİRLİK

Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ile Samsun Milletvekili Erhan Usta imzalı İYİ Parti şerhinde de G-20 ülkelerinin gayri safi yurt içi hasılalarının yüzde 7,9’u düzeyinde nakit harcama ve gelir desteğinde bulunurken Türkiye’nin yüzde 1,1 gibi bir düzeyde kaldığına dikkat çekildi. Ücretsiz izin desteğinin günlük 47 liradan 50 liraya çıkarılması için “Dünya kamuoyu pandemi koşullarının bu yıl sonuna kadar da devam edeceğini öngörüp, bu doğrultuda planlamalar yaparken; iktidarın günübirlik iş yapması çözüm odaklı bir yaklaşımı ifade etmemektedir” denildi. Cezaevi görüşmelerini kayıt düzenlemesini içeren maddelerin Anayasa’ya aykırı olduğu belirtildi.