Kolombiyalı çeteye emri veren ABD mi?
Başkent Port-au-Prince’teki evinde suikasta uğrayan Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moise’nin eski Kolombiya ordusu mensupları ve Haiti-Amerikalılardan oluşan “yabancı ölüm mangası” tarafından öldürüldüğü kesinleşti. Haiti Emniyet Genel Müdürü Leon Charles, cinayeti 26’sı Kolombiyalı ikisi ABD’li 28 kişilik bir suikast timinin gerçekleştirdiğini açıkladı.
Charles, “15 Kolombiyalıyı ve Haiti kökenli iki Amerikalıyı tutukladık. Üç Kolombiyalı çatışmada öldü, sekizi ise aranıyor” dedi. Tutuklanan 11 Kolombiyalı’nın Tayvan’ın Haiti Büyükelçiliği’nde yakalandığının duyurulması dikkat çekti, buna ilişkin başka ayrıntı verilmedi. Haiti polisi, yakalanan saldırganların elleri arkadan kelepçeli yerde otururken görüldüğü görüntüler paylaştı. El konulan otomatik silahlar, palalar, çekiçler, Kolombiya pasaportları ve cep telefonları da basın mensuplarına sergilendi.
Bölge basınında çıkan habere göre, güvenlik güçlerinin ülke genelinde sürdürdüğü operasyonlarda iki kişi daha bugün gözaltına alındı. Yetkililer, ele geçirilen şüphelilerin Kolombiya vatandaşı olduğunu belirterek böylece operasyonda 17’si Kolombiyalı ve ikisi Haiti asıllı ABD vatandaşı olmak üzere toplam 19 zanlının gözaltına alındığını bildirdi.
SUÇ ŞEBEKELERİ
Söz konusu suikastı, çoğunluğu Kolombiyalı bir infaz timinin işlediğinin ortaya çıkması üzerine gözler Bogota’ya çevrildi. Sağcı Ivan Duque hükümetinden konuya ilişkin ilk açıklama Kolombiya Savunma Bakanı Diego Molano’dan geldi. Ülkesinin silahlı kuvvetlerinin altı eski üyesinin Moise’ye düzenlenen suikastta yer aldığını kabul den Molano, Haiti makamlarını suikast soruşturmasında destekleme sözü verdi. Ancak Duque hükümetinin ülkesinde muhalefet tarafından paramiliter güçleri desteklemekle suçlandığı ve eski FARC üyelerine dönük saldırılarda da bu suç örgütlerinin kullanıldığı biliniyor. Kolombiya, uzunca süredir komşu ülkelere giden suikast timleriyle kötü bir sicile sahip. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya geçen yıl ülke kıyılarına yaklaşarak ulaşmaya çalışan sekiz kişilik suikast timinin yarısı Kolombiyalı çıkmıştı. Maduro, Kolombiyalı güçlerin kendisine yönelik başka suikast girişimlerinin de önlendiğini açıklamıştı. Öte yandan, Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, Kolombiya’nın ülkeyle sınırlarını tek taraflı açma kararına önceki gün tepki gösterdi. Venezuela, Kolombiya’nın “ciddi ve yasadışı tehditler”ini gerekçe göstererek bu ülkeyle olan sınırlarını geçen yıl kapatma kararı almıştı.
RUSYA’DAN TEPKİ
Moise suikastının emrini kimin verdiği henüz bilinmezken Moskova’dan dikkat çeken bir açıklama geldi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, “Haiti Devlet Başkanı’na karşı küstahça ve birilerine bir şey göstermek amaçlı olarak gerçekleştirilen suikast” yorumunda bulundu. Saldırganlardan ikisinin ABD vatandaşı olmasının endişe verici olduğunu kaydeden Zaharova, “Bir kez daha dış güçlerin tamamıyla iç kriz olan bir durumu kendi bencilce çıkarları için kullanmaya çalıştığını görüyoruz. Haitili güvenlik güçlerinin yaşananların gerçek sebeplerini açığa çıkarmasını, sadece suikastın faillerinin değil, arkasındaki isimlerin ve olası tüm suç ortaklarının cezaya çarptırılmasını sağlamasını umuyoruz” ifadelerine yer verdi. ABD Dışişleri Bakanlığı da dün yaptığı açıklamada, Haitili yetkililerle temas halinde olduklarını açıkladı.
HAİTİ SOLU VE ÖRGÜTLERDEN ASKERİ MÜDAHALE UYARISI
Haiti’de sol kuruluşlar ve insan hakları örgütleri, suikast sonrası ülkeye dönük yabancı bir askeri müdahaleye karşı kaygılı olduklarını açıkladı. Jubileo Sur/Americas, ülkeye dönük yeni bir askeri işgalin Haiti krizini daha da kötüleştireceğini ifade etti. Latin Amerika İçin Bolivarcı İttifak’ın (ALBA) Haiti temsilciliği de “Halkın cellatları için ağlamıyoruz ancak emperyalist çıkarlar doğrultusunda bu suikastla ortaya çıkabilecek olası senaryolar konusunda uyarıyoruz” açıklaması yaptı. Açıklamada, “Haiti, son dört yıldır halk ayaklanmalarını bastırmaya çalışan bir şiddet sarmalı yaşıyor. İnsan hakları örgütlerine göre, bu süreçte 12 cinayet, 234 zorla kaybetme, 10 bini aşkın göç ve 76’dan fazla silahlı grup tespit edildi. Geçen ay 15 yeni cinayet daha işlendi. Endişe verici bir güvensizlik koşulları mevcut” denildi.