İkramiye 3 yılda enflasyona yenildi
Ülkede bulunan 13,3 milyona yakın emekli bayram ikramiyesi için gün sayıyor. Ancak fiyatlar başını almış giderken emeklilere verilen bayram ikramiyesi üç yıldır bin TL olarak yerinde sayıyor. Emekli bayram ikramiyesi asgari ücrete göre 763 TL, gıda enflasyonuna göre 677 TL ve ortalama enflasyona göre 556 TL eridi. DİSK-Ar’ın hazırladığı ‘Emekli Bayram İkramiyeleri Nasıl Eridi?’ raporunda emekli ikramiyelerinin en az bin 800 lira olması gerektiği vurgulandı.
AKP hükümeti tarafından 2008’de yapılan sosyal güvenlik mevzuat değişiklikleri emekli aylık ve gelirlerinin düşmesine sebep oldu. Emekli aylıklarının giderek düşmesi büyük tepkiyle karşılandı. Tepkiler karşısında emekli aylıklarını artırmak yerine geçici bir çözüm olarak yılda iki kez dini bayramlarda emeklilere ikramiye verilmesi yoluna gidildi. 2018’de Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na yapılan ek madde ile emeklilere ramazan ve kurban bayramında olmak üzere yılda iki kere 1 bin TL bayram ikramiyesi verilmeye başlandı. 2018 yılında asgari ücret bin 603 liraydı. Aradan geçen üç yılda bin TL bayram ikramiyesine herhangi bir zam uygulanmadı. 2018 yılında görülmeye başlayan ekonomik kriz ve 2020 yılında başlayan Covid-19 salgını sebebiyle enflasyon tırmanır ve gelir kayıpları yaşanırken emekli ikramiyeleri yerinde saydı. Emekli bayram ikramiyesi ödenmeye başlandığı 2018 yılına göre hem asgari ücrete göre geriledi hem de yüksek enflasyon sebebiyle eridi. Eğer emekli ikramiyesi asgari ücrete oranı korunsaydı bu yıl bin 763 liraya yükseltilmesi gerekirdi.
Aran fiyatlar karşısında emekli ikramiyesinin alım gücü giderek düştü. 2018 ve 2021 arasında enflasyon yüzde 56 oranında arttı. Böylece bayram ikramiyesi enflasyon karşısında yüzde 56 eridi. İkramiye enflasyona göre artırılsaydı en az bin 556 lira olması gerekirdi. Gıda enflasyonu ortalama enflasyona göre daha yüksek seyrediyor. Bu nedenle emekli ikramiyesinin gıda enflasyonu karşısındaki kaybı genel enflasyon karşısındaki kaybına göre daha da fazla. 2018’den 2021’e geçen sürede gıda enflasyonu yüzde 68 oranında arttı. Emekli bayram ikramiyesinin alım gücü üç yılda 596 TL’ye düştü. Oysa emekli bayram ikramiyesi gıda enflasyonu kadar artırılmış olsaydı 2021 yılı için en az bin 677 TL olması gerekirdi. DİSK-Ar raporunda emekli bayram ikramiyelerinin asgari ücret artışına paralel artması gerektiğini vurgulayarak her bir bayram ikramiyesinin en az bin 800 TL olması gerektiğine dikkat çekti.