Enflasyon son 26 ayın zirvesine çıktı!
Temmuz enflasyonu, piyasa beklentilerinin üzerinde geldi. Tüketici fiyatları, temmuz ayında aylık bazda yüzde 1,80 arttı. Bir önceki ay yüzde 17,53 olan yıllık enflasyon yüzde 18,95’e çıktı.
Ekonomistler, TÜFE’nin yüzde 1,62 artacağını ve yıllık TÜFE’nin yüzde 18,74’e çıkacağını hesaplıyordu. Böylelikle 2003 yılında kaydedilen yüzde 23,59’luk enflasyonun ardından en yüksek Temmuz enflasyonu gerçekleşti. Öte yandan son 26 ayın en yüksek aylık enflasyonu da gerçekleşmiş oldu.
Yıllık en düşük artış %1,80 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, %4,41 ile haberleşme, %8,54 ile giyim ve ayakkabı ve %10,61 ile eğitim oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %24,92 ile gıda ve alkolsüz içecekler, %24,62 ile ulaştırma ve %22,70 ile ev eşyası oldu.
ÜFE-TÜFE FARKI REKOR TAZELEDİ
Üretici fiyatlarındaki yukarı yönlü ivme de etkisini korudu. Verilere göre üretici fiyat endeksi Temmuz’da bir önceki aya göre yüzde 2,46 arttı. Yıllık bazda bakıldığında ise üretici enflasyonunun yüzde 44,92 olduğu izlendi.
Bu verilerin ardından Temmuz ayında üretici fiyat endeksindeki yıllık artışla tüketici fiyat endeksi arasındaki yıllık artış arasındaki makas da yaklaşık 26 puanla rekor tazeledi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında %34,35, imalatta %47,86, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %15,10, su temininde %28,34 artış olarak gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %57,23, dayanıklı tüketim malında %31,58, dayanıksız tüketim malında %31,44, enerjide %42,42, sermaye malında %31,38 artış olarak gerçekleşti.
Yıllık en düşük artış; %11,51 ile giyim eşyası, %13,86 ile deri ve ilgili ürünler, %15,10 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı olarak gerçekleşti. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz %120,24, kok ve rafine petrol ürünleri %110,98, ana metaller %108,50 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
ÖNCÜ GÖSTERGELERDE ARTIŞ KAYDEDİLMİŞTİ
Enflasyon verileri için öncü göstergelerden biri olarak İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre İstanbul’da perakende fiyatlardaki yıllık enflasyon Temmuz’da yüzde 17’nin üzerine çıkmıştı.
İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, Temmuz 2021 itibarıyla İstanbul’da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme indeksi aylık yüzde 1,52 artış kaydetti. Bu dönemde toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları indeksi ise yüzde 3,12 yükseldi.
Söz konusu verilere yıllık bazda bakıldığında ise artış oranı perakende fiyatlarda yüzde 17,38, toptan fiyatlarda yüzde 27,63 düzeyinde gerçekleşti.
KAVCIOĞLU: ŞİRKETLER FİYATLARINA YÜZDE 30 ZAM YAPTI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 3. Enflasyon Raporu’nda 2021 yıl sonu için yüzde 12,2 olan enflasyon tahminini yüzde 14,1 olarak yukarı yönlü güncellemişti. 2022 yıl sonu için yüzde 7,5 olan enflasyon tahmini yüzde 7,8 olarak revize eden TCMB, 2023 enflasyon tahminini ise yüzde 5 olarak korumuştu.
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, bilgilendirme toplantısında yaptığı konuşmada, emtia fiyatları, kur ve artan talebin enflasyonu yukarı yönlü etkilediğini ifade etti. Kavcıoğlu, politika duruşunun enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini söyledi. Kavcıoğlu şirketlerin fiyatlarına yüzde 30 seviyesinde artış yaptığını da belirtmişti.
Kavcıoğlu, enflasyonla mücadelenin toplumsal mutabakatla yapılması gerektiğini söylediği konuşmasında, “Enflasyon davranışları bozuldu, TCMB yalnız kaldı, eşgüdüm gerekli. Enflasyonla mücadeleyi vatandaştan, firmalara odalardan kurumlara herkesin içselleştirmesi gerek.” dedi.