CHP’li Sarıbal: “Çiftçi üretmek değil, borç ödemek zorunda”

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, döviz kurlarındaki dalgalanmalar, ithalata bağımlılık ve yanlış tarım politikaları nedeniyle çiftçilerin büyük bir kriz içinde olduğunu belirtti.

Sarıbal, çiftçilerin banka kredilerine olan borcunun 2004’te devlet desteklerinin yüzde 58,4’üne denk gelirken, bu oranın 2024’te yüzde 10,5’e düştüğünü ifade etti. Tarımda kredi kullanımının 164 kat artmasına rağmen tarımsal desteklerin yalnızca 30 kat arttığını belirten Sarıbal, bu dengesizliğin çiftçileri borç batağına sürüklediğini vurguladı.

Meclis’te düzenlediği basın toplantısında konuşan Sarıbal, mazot, gübre, ilaç, tohum ve yem gibi tarımsal girdilerin büyük ölçüde dövizle ithal edilmesinin, TL’nin değer kaybı karşısında çiftçileri daha da zor durumda bıraktığını ifade etti. 2006 tarihli Tarım Kanunu’na göre tarımsal desteklerin GSYH’nin en az yüzde 1’i olması gerektiğini hatırlatan Sarıbal, bu oranın 2023 ve 2024 yıllarında yüzde 0,2’ye kadar düştüğünü belirtti.

“Çiftçiye Destek Artırılmalı”

Çiftçilerin giderek büyük şirketlerin egemenliği altına girdiğini ve küçük üreticilerin yok olmaya başladığını ifade eden Sarıbal, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için çiftçilere daha fazla destek sağlanması gerektiğini belirtti. Mazot, gübre ve ilaç gibi temel tarım girdilerinde fiyatların makul seviyelerde tutulması ve düşük faizli kredilerle çiftçilerin borç yükünün hafifletilmesi gerektiğini vurguladı.

“Kaçak İçki Ölümleri Denetimsizlikten Kaynaklanıyor”

Sarıbal, sahte içki nedeniyle artan ölümlerle ilgili olarak da hükümetin vergi politikalarını eleştirdi. Alkol üzerindeki yüksek ÖTV’nin kaçak üretimi teşvik ettiğini savunan Sarıbal, 2010 yılında 51 TL olan bir litre saf alkol üzerindeki ÖTV’nin 2024’te 1.365 TL’ye çıktığını belirtti. Hükümetin 2025 yılı için alkollü içeceklerden 170 milyar TL, tütün mamullerinden ise 455 milyar TL vergi toplamayı hedeflediğini belirten Sarıbal, yüksek vergilerin halk sağlığını tehdit ettiğini ifade etti.

Sarıbal, kaçak içki üretimiyle etkin mücadele edilmesi, denetimlerin artırılması ve vatandaşların güvenli alkole erişiminin sağlanması gerektiğini belirterek, “ÖTV düşürülmediği sürece sahte içki kaynaklı ölümler devam edecek. Devlet, vatandaşın yaşam tarzına müdahale etmek yerine halk sağlığını korumaya odaklanmalıdır” dedi.