Çay isyanına sert polis müdahalesi
Üreticinin 5 lira talep ettiği, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (ÇAYKUR) 4 lira dediği çay taban fiyatı, özel sektörde 2 lira 80 kuruşa kadar düştü. Bu durum nedeniyle üreticinin fiyat ve günlük kota isyanı büyüyor. Üreticinin eylemleri ise sürüyor.
ÇAYKUR’un dekar başına günlük kota uygulaması tarladaki mahsulün satışını olanaksız kılıyor. Bunu fırsat bilen özel çay işletmeleri, çay üreticilerinden sezon öncesi kilo başı 4 lira olarak belirlenen taban fiyatın çok altında ürün almaya başladı. Özel işletmelerin tamamı yaş çay kilo fiyatını 3 liranın altına indirdi. Bu duruma tepki gösteren üreticiler, Artvin’in Hopa, Rize’nin Merkez ve Fındıklı ilçelerinde sokağa çıktı. Hopa Meydanı’nda bir araya gelen çay üreticilerine ise polis sert şekilde müdahale etti.
3 KİŞİ FENALAŞTI
Hopa Meydanı’nda buluşup ÇAYKUR Hopa Çay Fabrikası’na yürümek isteyen üreticilerin önü polis tarafından kesildi. Üreticilerin yürüyüşe geçmesi üzerine polis, kitleye biber gazı ile müdahale etti. Polisin şiddet uyguladığı en az 46 çay üreticisi gözaltına alındı. Bunun ardından polis müdahalesini protesto eden çay üreticileri, meydanda eylemlerini sürdürdü. Çay üreticileri, kontenjanın 30 kilogramdan başlayarak, kademeli olarak kaldırılmasını talep etti. Çay üreticileri, sık sık “Polis defol, bu memleket bizim” sloganları attı. Polis müdahalesi sırasında baygınlık geçiren 3 kişi de hastaneye kaldırıldı.
ÇAYLARI YOLA DÖKTÜLER
Rize’nin Fındıklı ilçesinde düzenlenen basın açıklamasında ise üreticiler, “Emeğimize ve geleceğimize sahip çıkıyoruz” pankartını açtı. “Çayda kotaya, kontenjana son” ve “Özeller şaşırma, sabrımızı taşırma” sloganları atan çay üreticileri, yanlarında getirdikleri çayları Artvin-Rize karayoluna dökerek trafiği kapattı, yurttaşlar kotanın kaldırılmasını istedi. Çay üreticileri adına basın açıklamasını okuyan Fatma Özlem Ortahisar, bin bir zorlukla çay toplayarak geçinmeye çalıştıklarını belirtti. Emeklerinin hiçe sayıldığını aktaran Ortahisar, şunları dile getirdi: “Çayda kota ve kontenjan uygulanmakta, üreticiler özellere mahkûm edilmekte, özeller ise neredeyse devletin açıkladığı taban fiyatın yarısı kadar fiyata çay alımı yapmaktadır. Çay üreticisi isyandadır. Bir an önce bu sorunlarımızın çözüme kavuşması için yetkililer üreticiyle bir araya gelmeli ve çay kanunu çıkartılmalı. Çayda kota ve kontenjan kaldırılmalı, açıklanan taban fiyatın altında çay alımına izin verilmemeli.” Fındıklı Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Özsoy da özel sektörün ‘zarar ediyor’ bahanesiyle çay fiyatını sürekli düşürdüğüne dikkat çekti. 1 buçuk milyon tonluk çayın yarısının özel sektör tarafından alındığını söyleyen Özsoy, “Her yıl binlerce ton üretim kapasitesini artıran sektör nasıl zarar ediyor? Bir yaş çay fabrikası imalatta çalıştırdığı bir işçiyi asgari ücretle çalıştırıyor” diye konuştu.
***
Halkın taşocağına değil, çay fabrikasına ihtiyacı var
SOL Parti Rize İl Örgütü üyeleri de ÇAYKUR’un sezonun başında dekar başına alınan çayı 15 kilograma düşürmesine tepki gösterdi. ÇAYKUR Genel Müdürlüğü önünde basın açıklaması yapan SOL Partililer, “Üreticinin ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede yeni fabrikalar açılmalı, kota ve kontenjan üreticinin sırtında yük olmaktan çıkarılmalıdır” dedi. Çay hasadı sezonunun bu yıl da sorunlarla başladığının altını çizen SOL Partililer, şunları dile getirdi: “Buna yönelik adım atılmadıkça sorunlar her yıl daha da artıyor. Çay yöremizin temel geçim kaynağıdır ve çözüm için derhal çalışmalara başlanmadıkça, çayın ve üreticilerimizin sorunları içinden çıkılamaz hale gelecektir. 15 kg/dekar olarak uygulanan kontenjan üreticinin ihtiyacını karşılamamakta, üretici çayını ÇAYKUR’a satamamaktadır. ÇAYKUR, derhal fabrika yatırımı yapmalıdır. İkizdere ve Çamlıhemşin’de yapılması planlanan fabrika projelerinin akıbeti ne olmuştur? İkizdere’nin taşocağına değil çay fabrikasına ihtiyacı vardır.”