Az test yapılırsa az vaka bulunur

Türkiye’de günlük vaka sayısında son günlerdeki düşüş göze çarpıyor. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre 20 Nisan’da 61 binin üzerinde olan vaka sayısı, 25 Nisan’da 38,5 bine kadar indi. Bu azalma, tedbirlerin işe yaradığı şeklinde yorumlansa da uzmanlar aynı fikirde değil; çünkü günlük test sayısı da düşüyor. Test sayısının 5 günde 60 binden fazla azaldığına dikkat çeken uzmanlar, “Az test yapılırsa az vaka çıkar. Yanlış bir algı yaratılıyor. Yaygın tarama yapılmalı, test sayısı artırılmalı” diyor.

TEST SAYISI YETERSİZ

Türk Tabipleri Birliği 2. Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, hafta sonu uygulanan sokağa çıkma yasağı nedeniyle test sayılarının düşmüş olabileceğini belirtiyor. Sosyal medyada ise vakalar azaldığı için test başvurularının da azaldığı, bunun çok normal olduğu yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Ancak Ökten’e göre, sorun aslında tam da burada başlıyor. Birçok ülkenin aksine Türkiye’de testlerin başvuru üzerine yapıldığını belirten Ökten, “Yalnızca test için talepte bulunanlar test olabiliyor hatta onların da önemli bir bölümü test yaptıramıyor. Tüm temaslılara test yapılması gerek ama bu da yapılmıyor. Nitelikli bir filyasyondan söz edemiyoruz” diye konuşuyor.

Öte yandan her gün açıklanan turkuaz tabloda filyasyon oranının karşısında yazan ve hiç değişmeyen bir ifade var: yüzde 99,9. Ökten, bu oranın kesinlikle gerçeği yansıtmadığı görüşünde. Filyasyon ekiplerinin sayısının çok azaltıldığını belirten Ökten, şunları söylüyor: “Ekipler vakalara yetişemiyor, yalnızca evlere gidip ilaç bırakıp çıkıyorlar. Devlet test konusunda irade koymalı. Özellikle yoğunluğun olduğu işyerlerinde, atölyelerde, fabrikalarda, sağlık hizmetine erişemeyen yoksulların, işsizlerin yaşadığı yerlerde filyasyon ve test uygulaması artırılmalı. Bir evde pozitif vaka varsa tüm hanehalkına test yapılmalı. Semptomsuz olduğu için saptayamadığınız vakalar başlıca bulaş kaynağı.”

YANLIŞ ALGI YARATILIYOR

TTB 2. Başkanı Dr. Ökten, vaka sayısındaki düşüşün yanlış bir algıya yol açtığını vurguluyor. Ökten’e göre bu düşüş, alınan önlemlerin yeterli olduğu ve işe yaradığı anlamına gelmiyor. Hastanelerin dolu ve ölüm sayısının hâlâ çok yüksek olduğuna dikkat çeken Ökten, “Hastaneler rahatlatılmadığı sürece yeni vakalar gelmese de ölümler devam eder” uyarısında bulunuyor.

***

Birleşik Krallık’ta test sayısı günde 1 milyonun üzerinde

Vaka sayıları azalıyorsa test sayısının da azalması normal değil mi? Salgını kontrol altına almayı başaran ülkelerdeki uygulamalara bakılırsa, değil. Birleşik Krallık’ta aşılamayla birlikte vaka sayısı hızla düşse de test ve taramalar özellikle mart ayından bu yana ciddi şekilde artırıldı. Bu ay başında isteyen herkesin haftada iki kez ücretsiz test yaptırabileceği açıklandı. Ülkede 22 Nisan’da günde 1 milyon 111 bin 876 test uygulandı. Bunların 323 bini PCR testiydi. 16-21 Nisan haftasında, bir önceki haftaya göre test sayısı 1 milyon 22 bin 192 artmış ve 7,1 milyona ulaşmıştı. Öte yandan Birleşik Krallık’ta vaka sayısı 25 Nisan’da bin 712 olarak açıklandı.