Ateş çemberinde tehlikeli hamleler

İsrail yönetiminin İran ve Lübnan’a karşı saldırgan tutumu son günlerde artarken bölge ülkeleri arasında ipler tamamen gerilmiş durumda. İsrail ve Lübnan arasında karşılıklı füze atışları, Umman Denizi’nde İsrail ve İran gemilerinin hedef alınması ve İran’da perşembe günü göreve başlayan Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’ye dönük Tel Aviv’den tehditkâr sözler paylaşılması Ortadoğu’da suların iyice ısınmasına neden oldu. Washington’dan Tahran’a “Diplomasiye dönün” çağrısı gelmesi ise dikkat çekici gelişmelerden biri oldu.

HİZBULLAH ÜSTLENDİ

İsrail ordusunun Lübnan kırsalından atılan füzeleri gerekçe göstererek hafta başında ülkenin sınır köylerini bombalamasının ardından iki ülke arasındaki gerilim dün şiddetlendi. İsrail ordusu dün sabah Lübnan topraklarından onlarca roket ateşlendiğini duyurarak İsrail’in kuzey kentlerinde alarm sirenlerinin çaldığını duyurdu. İsrail ordusu ise buna karşılık Lübnan’ın güneyindeki sınır köylerini hedef alarak roket saldırısı düzenlediğini açıkladı. Açıklamada, bölgeye kaç roketin atıldığı ve can kaybı olup olmadığına ilişkin bilgi verilmedi. İsrail güçlerinin füzeli saldırıları Lübnan kamuoyunda geniş yer bulurken Hasan Nasrallah liderliğindeki Lübnan Hizbullah ise İsrail topraklarını hedef alan roket saldırılarını üstlendi.

Hizbullah’a yakın Al Manar TV’den yayımlanan açıklamada, Hizbullah’a bağlı “Şehit Ali Kamil Muhsin” ve Şehit Kasım Tahhan” gruplarının İsrail’in işgal altındaki Şeba Çiftliklerine 122 milimetrelik füzelerle saldırı gerçekleştirdiği belirtildi. Saldırılara gerekçe olarak, İsrail güçlerinin İsrail sınırına 12 km uzaklıktaki Lübnan’ın Mahmudiye köyü yakınlarına hava saldırısı düzenlemesi gösterildi. İki ülkenin sınırlarında artan gerilime, 1978’den beri Lübnan’da konuşlu bulunan ve 2006’dan bu yana da Lübnan-İsrail sınırında görev yapan Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nden (UNIFIL) itidal çağrısı geldi. UNIFIL’den yapılan açıklamada, “İsrail ve Lübnan’ın tehlikeli gerilimi sona erdirerek derhal tansiyonu düşürmesi gerektiği” belirtildi. Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn da İsrail’in 2006’dan bu yana ilk kez Lübnan köylerine hava saldırıları düzenlediğine dikkat çekti.

TAHRAN’A TEHDİTLER

İsrail yönetimi Hizbullah’ı sorumlu tutarak Lübnan’ı hedef alırken İran’la da tansiyonu yükseltti. İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, İsrail ordusunun İran’a saldırı düzenlemeye hazır olduğunu açıkladı. İsrail merkezli Yedioth Ahronot gazetesine konuşan Gantz, “İsrail aynı anda birkaç cephede savaşa hazır. İran tehdidiyle aktif olarak karşı karşıyayız. İran’ı İsrail için bir sorun olarak göstermek ve dünyayı bu meseleden uzak tutmak olmaz. Dünya İran’la askeri olarak da yüzleşmeli” dedi. Gantz, Umman Denizi açıklarında İsrailli gemilerin hedef alınmasına da değinerek “İran’ın Arap Denizi’nde İsrail’e ait bir gemiye saldırarak Tel Aviv’i hedef alması kabul edilemez. Bu olay, ‘savaşlar arası çatışma’ değil aksine iki ülke arasındaki bir savaşın fiili olarak başlamasıdır” ifadelerini kullandı. Tel Aviv’den gelen açıklamalara İran’ın yanıtı gecikmedi. İran Dışişleri Bakanı Said Hatipzade önceki gün yaptığı açıklamada, “İran’a karşı yapılacak her türlü aptalca girişim, kararlı bir yanıtla karşılanacaktır. Bizi sınamayın” dedi. Bu gerilim ortasında ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price ise yeni Tahran yönetimine yönelik “Yeni İran hükümetine diplomasiye dönme çağrısında bulunuyoruz” açıklaması yaptı.

UMMAN DENİZİ’NDE KRİZ

İsrail ile İran arasındaki gerilim bir süredir Umman açıklarındaki gemilere sıçramış durumda. En son önceki gün Panama bandıralı bir petrol tankerinin kaçırılması sonrası İngiltere Deniz Ticareti Kurumu, İran destekli güçlerin petrol tankerine el koyduğunu öne sürdü. Tahran ise iddialara ilişkin yanıt vermedi. Alman Haber Ajansı’nın (DPA) haberine göre ise NATO, Mercer Street petrol tankerine yapılan saldırının ardından İran’ı uluslararası yükümlülüklerine uymaya çağırdı. AFP’nin haberine göre ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise “İran, denizciliği ve ticaret yollarını tehdit etmeye ve yalnızca uluslararası sularda ticari geçiş yapan masum denizcilere karşı son derece sorumsuzca hareket etmeye devam ediyor” açıklaması yaptı.