Adam Olmak

Bilinen öyküdür ama anlatmak istiyorum; Bir adam gayrı meşru işlerden para kazanır ve daha sonra bu haram paradan üzüntü duyar. Bu parayla bir inek alıp Hacı Bektaş Veli’ye götürür, durum anlatır. “Bu inek kesilsin ve sizin dergâhınızdaki aşevlerinizde fakir fukaraya dağıtılsın” der. Hacı Bektaş Veli “Bizim dergâhımızdan haram lokma giremez” der ve hediyeyi kabul etmez. Adam, üşenmez ve bu kez Konya’ya Mevlana’ya gider ve ona da aynı şeyi anlatır ve hediyeyi sunar. Mevlana bu hediyeyi kabul eder, kestirir, yemekler pişirilir ve aşevlerindeki fakir fukaranın karnı doyurulur. Adam şaşkınlık içinde Mevlana’ya Hacı Bektaş Veli ile olan diyalogu anlatır. Mevlana der ki; “Hacı Bektaş Veli yüce bir şahindir, her leşe konmaz. Biz ise bir garip kargayız, her leşe konabiliriz.” Bunun üzerine tekrar döner ve Hacı Bektaş Veli’ye durum anlatır ve Mevlana’nın kendisi hakkında söylediklerini de iletir. Gülümser Hacı Bektaş Veli ve der ki; “Bizim gönlümüz bir avuç sudur, bir damla kir bile bizim gönlümüzü kirletir. Ama Mevlana’nın gönlü Okyanus gibidir, bir damla kir Okyanus’a ne yapar ki?”

İşte böyle adam gibi adamlardan “Her hafta sallıyorum bir bakara makara, durumu idare ediyorum” diyen adamcıklara geldik.

El kadar bebeyken de kazık kadar delikanlıyken de rahmetli annem “oğlum adam olun” derdi. Çocukken pek anlayamazdık haliyle “adam olmayı.” Hormonlarımız değiştikçe, sakalımız çıktıkça “işte adam oluyoruz ya” diye geçirirdik içimizden.  Adam olmayı erkek olmak olarak algılardık o yaşlarda. Adam olmak yaşlanmak, evlenmek, çoluk çocuğa karışmak olarak görülürdü. Bir gün okulda Coğrafya hocamız Muazzez ana çok kızmış ve bağırmıştı, “kazık kadar oldunuz halâ adam olamadınız”. İyice meraklandım ve ders arasında Muazzez anaya gidip “ adam olmak” nedir diye sordum. O anaç haliyle gülümsedi ve okul çıkışı eve gitmeden önce öğretmenler odasına gelmemi söyledi.

Son ders zili çalınca doğru öğretmenler odasına gittim. “Gel bakalım benim akıllı oğlum” dedi. Gösterdiği sandalyeye oturdum ve anlatmaya başladı. “Adam olmak, mert olmaktır. Verdiği sözde durmak ve sağlam karakterli olmaktır. Küçüklerini sevmek ve korumak, büyüklerini saymaktır. Asla yalan söylememektir. Yurdunu sevmek ve çalışkan olmaktır.  Sevdiğini kırmamak ve gerekirse sevdiklerin için ölümü göze alabilmektir. Dünyayı tanımak, tüm insanlara sevgiyle yaklaşabilmektir. Yükselebilmek için başkalarının sırtına basmamaktır.” “Desene hocam, Atatürk gibi olmaktır” deyince küçük ve sevgi dolu bir kahkaha attı. “O Dünyada bir tane olur oğlum, onun gibi olmaya çalışmaktır” dedi.

Hayatımın en büyük derslerinden birini daha almıştım. Annemi daha iyi anlamaya başlamıştım.  Bu öğretiler içinde adam olmaya çalışarak bu yaşa geldim. Ve halâ adam olmaya çalışıyorum.  İyi biliyor ve anlıyorum ki, her kadın bir kadındır ama her erkek bir adam değildir. Kadın veya erkek olmak yaratılış özelliği ve farklılıklarıdır. Ancak, adam olmak kişinin kendisini eğitmesi ve en azından iyi bir insan olmasıdır. Başkalarının adamı olmak yerine sadece adam olmaktır. Hele günümüzde adam olmak daha da zordur. Siyasetçilerin çıkarları uğruna kılıktan kılığa girmeleri, renkten renge bürünmeleri ve (adam gibi olanları tenzih ederim) ideallerini satmaları gençliğe kötü örnek olmaktadır. Balık baştan kokar misali önce makam ve mevkii itibariyle ve fiziksel yaşları itibariyle iyi örnek olmaları gereken insanların davranışları her zaman hüzün verici olmuştur.

Bir gün adam olabilmek umuduyla.