Farklı sese suç duyurusu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), açıkladığı işsizlik ve enflasyon verileri gerçeği yansıtmadığı gerekçesiyle sık sık eleştirilirken Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) hakkında suç duyurusunda bulundu. Bir grup akademisyen tarafından oluşturulan ENAG, Türkiye’de ilk kez TÜİK’in aksine günlük enflasyon hesaplaması yapıyor.
TÜİK’in de tarihinde ilk kez, bu enflasyon araştırması hakkında suç duyurusunda bulunduğu ortaya çıktı. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, katıldığı bir televizyon programında TÜİK’in ENAG hakkında suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı. TÜİK’in hesaplamalarını savunan Elvan, konuşmasında “Kesinlikle TÜİK’in rakamlarla oynaması, yüzde 30-40’lık bir enflasyon söz konusu değil. Tarihte ilk defa TÜİK, bu grup ile ilgili suç duyurusunda bulundu. Bu grubun amacı TÜİK’i itibarsızlaştırmak” ifadelerini kullandı.
Enflasyon rakamlarıyla çarşı pazar arasındaki uçurum, halkı kendi enflasyonunu hesaplamaya itiyor. Yurttaşlar artık market fişlerini karşılaştırıyor ve kendi enflasyonlarını hesaplayarak aylık fiyat artışlarını gözlemliyor.
ENAG ekibi ise geçen yılın eylül ayından bu yana enflasyon araştırmalarını kamuoyuyla paylaşıyor. ENAG’ın açıkladığı enflasyon verileriyle TÜİK’in verileri arasında ciddi fark söz konusu. Zira TÜİK 2020 yılsonu enflasyonunu yüzde 14,60 olarak, ENAG ise yüzde 36,72 olarak duyurmuştu. ENAG kullandığı modelde, sağlık harcamaları, eğitim harcamaları, içki grubu hariç TÜİK enflasyon sepetinin aynı madde ve aynı ağırlıklarını alarak hesaplama yapıyor. ENAG’ın enflasyon sepetinde, TÜİK sepetindeki 418 maddenin 339’u bulunuyor.
SUÇ UNSURU TAŞIMIYOR
Öte yandan TÜİK, tarafından ENAG hakkında Şubat 2021’de Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan suç duyurusunun TÜİK başkanlığından alınan Muhammed Cahid Şirin’in yerine vekâleten atanan Ahmet Kürşad Dosdoğru döneminde yapıldığı ortaya çıktı. 16 Şubat’ta atanan Dosdoğru’nun ilk işi enflasyon ve işsizlik hesaplamaları için kurulan danışma kurullarını feshetmek olmuştu. Dosdoğru’nun diğer icraatının da ENAG hakkında suç duyurusunda bulunmak olduğu açığa çıktı.
ENAG’dan Prof. Dr. Veysel Ulusoy, BirGün’e yaptığı açıklamada suç duyurusu gerekçesinin metedojinin paylaşılmaması olarak belirtildiğini söyledi. Akademik yayın dergisi olan Dergipark’ta metodoji ile ilgili makale yayımlandığına dikkat çeken Ulusoy, ENAG’ın araştırmalarının suç unsuru taşımadığını şöyle ifade etti:
“Suçun kaynağı metodolojinin paylaşılmamasıymış ancak enagrup.org adresinde metodoloji geniş ve açık bir şekilde anlatılıyor. Bu anlamda araştırmamız suç unsuru oluşturmuyor. Suç duyurusunda talep edilen ise günlük 20 liradan az olmamak kaydıyla idari para cezası uygulanmasıymış.’’