Marteniçka nedir?

Marteniçka, Martipi ya da Martenitsa, Balkan ve Trakya coğrafyasında 1 Mart’tan itibaren Mart ayı boyunca bileklere takılan bilekliklere ve süslemelere verilen isimdir.

Eski bir Bulgar geleneği olarak bilinse de Marteniçka, tüm Balkan coğrafyasında bilinen hatta Türkiye’de de Balkan göçmenleri sebebiyle her sene kutlanan bir bahar ritüelidir.
Bileklere bağlanan kırmızı ve beyaz yünden yapılan bilekliğin özellikleri arasında satın alınamayacağı, sadece hediye edilebilir oluşu yer alırken bilekliği takan kişilerin dilekte bulunmaları da istenir. Öte yandan baharda çiçek açan ilk ağaç dalına bağlanır ve tutulan dileklerin kabul olunacağına inanılır.

Baba Marta

Balkan halkı 1 Mart’tan itibaren Baba Marta (Marta Nine) günlerinin başladığına inanırlar. Baba Marta – Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılırlar. Bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk marteniçkalar, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
Martenitsalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.