Haddini bilmek

Mevlana’ya sormuşlar ; “O kadar okursun, o kadar yazarsın da ne bilirsin?” Cevap vermiş , “Haddimi bilirim.”

Haddini bilmek insanoğlunun en zor başardığı konulardan biridir. Nedir haddini bilmek? Gücünün, yeteneğinin, özelliklerinin derecesini bilmek, neyi yapıp neyi yapamayacağını bilmek, özetle “Ölçüsünü bilmek” olarak kabul edilmektedir.

Haddini bilmek için de insanoğlunun hazmedebilmesi gerekir. Hazmetmek, yediklerini sindirmek, sana karşı yapılan çirkin bir davranışı karşılıksız bırakmak, güzelliğinle övünmemek, geldiğin makamı sindirebilmek, kazandığın paranın esiri olmamak, böbürlenmemek gibi birçok benzeri durumları sayabiliriz.

İnsanoğlunun en zayıf yönlerinden birisidir hazmedebilmek. Çoğu zaman yemekte ölçüyü kaçırır fazla yeriz ve akabinde gelsin sodalar, maden suları. Önemli olan ne kadar az veya çok yemek değil hazmedebileceğimiz kadar yemektir. Herhangi bir Hayvanat bahçesine gittiğinizde maymunların kafesine uğrayın ve maymunlara hayatlarında hiç görmedikleri bir yiyecek verin. Alıp hemen yemezler. Önce ellerine alır iyice inceler, sonra arkasına doğru tutar ve bunu yerse hazmedip hazmedemeyeceğini ve çıkarabileceğini hesaplar, ondan sonra yer. Ya da yemez.

İşte insanoğlunun maymundan farkı içgüdülerini maymun kadar hesaplayamamak da diyebiliriz.

Çevrenize baktığınızda hazmedememiş, kendini beğenmiş, nobran birçok insan görürsünüz. Bu tür insanların ortak bir yönü de hadsizliktir. Hazmetmeyi bilmeyen insan haddini de bilmeyecektir doğal olarak.

Dünya üzerinde gelmiş ve geçmiş bazı siyasetçileri ve diktatörleri hatırlayınız. Haddini bilmeyen bu siyasetçiler ve siyaset ötesine geçmiş diktatörler, Dünyayı cehenneme çevirmiş ve milyonlarca insanın ölümüne sebep olmuşlardır. Nükleer bombalar, kimyasal silahlar kullanarak insanoğlunun yanı sıra doğayı da katletmişlerdir. Bu zalimler geldikleri mevkii ve makamı hazmedemeyen haddini bilmez, kötü yaratıklardır. Ne yazık ki, Dünya üzerinde yok olmuş değillerdir.

Albert Einstein, “İnsanlar ikiye ayrılır” demiş, İyi insanlar ve kötü insanlar. İnsanları tasnif etmek şüphesiz ki göreceli bir kavramdır. Ancak, yürekten katıldığım bu söz de düşüncelerimi desteklemektedir kanımca.

Hazımlı insanlar haddini bilir ve haddini bilen insanlar da iyi insanlardır.

İyi insanlarla karşılaşılması ve insanların haddini bilmesi ümidiyle iyi kalın.